Tradisi Khanduri Apam Di Aceh, Bek Neu Peu Tuwoe

Khanduri Apam  nakeuh budaya ureueng Aceh nyang ji peubut wate isra’ i’raj Nabi Muhammad SAW, bak tanggai 27 beueleun Ra’jab menyoe di Aceh geuseubut beuleun Khanduri Apam.

Kuweh Apam (photo steemit)

Keubiasaan khanduri apam ji peurayeuk seulama sibeuleun peunoh seulama beuleun ra’jab. Ta kira laju tiep gampong ladum daerah di Aceh na ji peugot acara khanduri apam, na sit ladum daerah atawa gampong di Aceh ji acara phah bak tanggai 27 Ra’jab.

Beuna ta teupeu atawa ta peugah bak ureueng nyang gohlom teupeu, lam acara khanduri apam nyoe awak gampong meusahoe bak meunasah/seumeujid atawa teumpat acara khusus ka ji peugot, biasa jih lam acara nyoe na ji peugot acara dakwah nyang geu peutroh le teungku-teungku. Ta kira laju nan jih khanduri apam, ka teunte di ureueng gampong ji ba peunajoh apam atawa serabi seubagoe khanduri.

Jino ta jeulaih teuma PEU APAM nyan? Apam na keuh saboh jeuneh kue, meunyoe lam basa meulayu geu keun serabi. Ureueng Aceh geukeun seubutan beuleun Ra’jab nyan deungon beuleun Apam, saweub lam beuleun nyan na acara atau tradisi khanduri apam tiep rumoh ka jeulaih na toet apam, beuh toet keudroe atawa toet apam rame-rame. Kira laju ta peugah lage biasa adat jameuen indatu na ji peugot saboh acara le ureueng inong na meuseuraya toet Apam.

apam meukuwah (photo steemit)

Ka ta peugah apam, jadi beu ta teupeu sit, apam nyan ji peugot dari teupoeng breueh leuhnyan di jampue ngon santan u, mangat na wujud  jadi ji peugot lah beuntuk bulat lage pireng atawa cipe. Jeut mangat ta pajoh, apam suah ta jampue ngon kuwah, biasa jih ji peugot dari santan u, saka ngon boeh manoek nyang di kocok. Apam nyan peunajoh khas bak peu rayeuek beuleuen Ra’jab. Tapih na sit ureueng peugah lage haba wayang aleh oe aleh koen, ji peugah kuweh apam nye na peungaroh sit ngon naseb ureueng ka hana le atawa ureueng ka meuninggai. Saweub na sit ladum apam na di bagi bak beuleun keutujoh thon Hijriyah, Seulaen nyan apam nyoe na sit ta kalon wate seuneujoh bak rumoh ureueng meuninggai, kadang na sit wate leuh musibah geumpa bumoe.

Hai masalah khanduri apam nyoe, na sit ji peugah le Snocck Hurgronje (ureung Belanda nyang meurunoe budaya di Aceh wate jameun prang). Lam haba Seunuet (nan Snock, ji tahoe le gob watenyan, nan nyan ji teubiet seeuteleuh ji teupeu Si Kaplat Snock ijak meurunoe budaya Aceh wap ji neuk jajah Aceh), peu ikeun? Ji peugah khanduri apam leu haba mitos miseu na sidroe ureueng Aceh nyang naksu ji teupeu naseb ureueng lam kubu ngon cara ji tanoem droe jih lam kubu. Hal nyoe ji peubut ngat ji teupeu peu atra ka nyang teurjadi lam alam kubu, peulom peu atra ka nyang geu tenyoeng le malaikat Munkar ngon Nankir.

meuseuraya toet apam (photo merdeka.com)

Seunuet na sit ji peugah lom, wate na ureueng Aceh na ji peubut lage ta peugah die ateuh bunoe, ureueng nyang loep lam kubu bunoe na jan geu pareksa le malaikat, ji tanyoeng peu agama ngon amai, tapih saweub leu that dousa geuh ureueng nyan keunoeng seunuet ngon ji poh ji pakek beusoe. Tapih hana keunoeng, saweub na hai hana jeulaih jkalon lam seupot atawa na leumah ji kalon beuleun nyang ji lindong gobnyan. Paneuk haba ta peugah, gobnyan geuteume teubiet dari kubu nyan ngon geu jak woe neu meurumpok ngon keuluarga nyan pih teukeujoet geu kalon gobnyan nyan geu teume teubiet keulai. Na padup trep seuteuleuh nyan gobnyan geu ceurita keuh peu tra ka geu alami bak awak rumoeh droe geuh, leuhnan keuh geu teupeu dudoe nyang na leumah lage beuleun bunoe nakeuh nyan ka geu lindong gobnyan nakeuh saboih waujud apam, kuwaeh apam nyan na geu peugot le peurumoh gobnyan wate gobnyan loep lam kubu.

Beuna neu teupeu, peungaroh apam saboh hai peunteng bak ureueng Aceh, boih nyan peuteunte naseb ureung ka meuninggai atawa bak ureueng nyang mantoeng udep geuh. Saweub na nyang  seumateh apam nyoe jeut ji bantu ka hana le, jeut sit ji bantu ureung hana mampu, seulaen nyan apam nyoe jeut peukong ukhwah Islamiyah. Saweub nyan keuh ureung Aceh nyan geu peugot apam ngon ji bagi-bagi bak ureueng nyan sit kajeut keu lazem dari jameuen indatu sampoe inoehat.

Meunurot ta kalon pih jino ka kureueng ureueng Aceh jitem peugot acara khanduri apam, hana ji peureumeun le adat sawaeub kureung that meuphom ileume geuh peunteng that budaya ngat ta ingat saboh nilai peun atra ka nyang geu tinggai indatu jameun. Meunyoe ta kalon ureung peugot khanduri apam bak jameun jino pih ka jeulaih hana saban le pakiban na ji pubuet le ureueng awai dile.

Nyoe keuh na bacut ceulitra khanduri apam, phat na salah atawa hana phah nyan na meu tuleh lam artikel nyoe jeut neu peuteupat keulai bak komentar.